Tết của người Nhật

Tuy cùng nằm trong khu vực châu á, nhưng Tết của người Nhật khá khác với người Việt Nam, Trung Quốc hay Hàn Quốc. Nếu Việt Nam, Trung Quốc, Hàn Quốc có tới 2 dịp Tết (Tết Dương lịch và Tết Âm lịch), thì người Nhật chỉ đón một cái tết duy nhất trong năm.
Người Nhật ăn Tết theo phương Tây, nhưng văn hóa mừng tết rất Nhật, rất Á đông.

Photo by Masahiro Hayata

Vào đúng 0 giờ đêm giao thừa, khắp các chùa trên đất nước Nhật Bản đánh lên 108 hồi chuông, với ý nghĩa không còn những điều phiền muộn, bất hòa, nợ nần, người Nhật sẽ đón một năm mới hòa bình và thịnh vượng.
Tiếng chuông vang xa vạn dặm, xuyên qua màn đêm khô và hơi lạnh của tháng 12, để thông báo năm cũ đã qua và năm mới đang về.

Người Nhật tuy Tây hóa nhiều, nhưng vẫn đi chùa, đền thờ trong dịp Tết (hatsumode), vẫn thích rút quẻ đầu năm (omikuji). Nếu rút được quẻ tốt thì họ mang về, còn quẻ xấu thì cột vào cành cây trên đền chùa, thần hay Phật sẽ phù hộ cho tai qua nạn khỏi.
Người Nhật luôn tin vào tín ngưỡng và các vị thần. Họ trang trí cổng thông (kadomatsu - vật trang trí làm từ nhánh cây thông, đặt trước hành lang nhà), vì đây là loại cây vẫn xanh tốt trong mùa đông khắc nghiệt, ý chỉ sức sống mạnh mẽ và cầu sức khỏe. Hơn nữa, lá cây nhọn thẳng tắp như mũi giáo, giúp xua đuổi tà ma cho gia đình.

Photo by Masahiro Hayata

Nói về ẩm thực trong dịp Tết của người Nhật, thì có một món ăn không thể thiếu trong những ngày đầu năm mới là Osechi.
Nói một cách đơn giản, thì các món ăn trong Osechi đều có tên gọi tượng trưng cho các điều may mắn và tốt lành trong năm mới. Thường các món ăn trong Osechi đều được làm lạnh, đầy đủ các món từ mặn tới ngọt, và được bán sẵn trong các hộp gỗ vuông, nhìn rất bắt mắt.
Tuy nhiên, vì là đồ ăn nguội lạnh, nên nếu không phải là người Nhật, bạn sẽ thấy Osechi rất khó ăn.
Vậy thì có một món ấm nóng, phù hợp với tiết trời se lạnh của ngày cuối năm cho bạn đây. Đó chính là món mì soba Toshikoshi - mì đón năm mới. Sợi mì dài biểu thị cho một năm mới với sức khỏe dồi dào và sự sống dài lâu.

Photo by Masahiro Hayata

Ngồi bên nhau trong một quán nhỏ, xì xụp tô mì trong hơi lạnh của đêm tháng 12, rồi cùng nhau đi chùa để chuẩn bị nghe 108 tiếng chuông tiễn năm cũ đón năm mới.
Nói với nhau một câu, "Năm qua chúng ta đã vất vả rồi. Năm nay cũng cùng nhau cố gắng nhé ! Happy New Year!"

Truyền thống của nước nào cũng có nét riêng mà đôi khi người nước khác không thể hiểu được, nếu bạn có dịp sang Nhật vào mùa Tết, thì nhớ ăn thử Osechi, đi chùa đầu năm, ăn mì năm mới và tự cảm nhận theo cách riêng của mình nhé.